Na co dzień zupełnie jej nie zauważamy, zwykle nie zastanawiamy się też nad tym czy i w jaki sposób działa, a mimo to jest kluczowa w każdej łazience – wentylacja. Niesłychanie ważna właśnie w tym pomieszczeniu, gdzie przecież gromadzi się najwięcej wilgoci pochodzącej z wanny lub prysznica, umywalki, toalety lub dodatkowo bidetu. Jeżeli wentylacja nie działa poprawnie, powoduje rozwój grzybów oraz pleśni, a więc stwarza bezpośrednie zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. W jaki sposób zaprojektować system, który będzie spełniać przypisane do niego funkcje, a także jak o niego zadbać, aby działał wydajnie przez długie lata?
Jak działa wentylacja?
Nadmiar wilgoci z pomieszczeń usuwany jest wraz z krążącym powietrzem. Idealna sytuacja jest wtedy, gdy łazienka wyposażona została w okno, które można w każdym momencie otworzyć aby pomieszczenie wywietrzyć. Większość deweloperów pozostawia łazienkę ciemną, wtedy istotną rolę odgrywa właśnie wentylacja. Przyjrzymy się temu, w jaki sposób działa.
Różnica gęstości powietrza zimnego na zewnątrz oraz ciepłego, które skumulowane jest wewnątrz mieszkania czy domu, powoduje powstanie naturalnego ciągu kominowego. Dzięki temu powietrze z poszczególnych pomieszczeń wysysane jest na zewnątrz budynku, a w jego miejsce napływa powietrze świeże. Zdarza się jednak, że niekorzystny kierunek wiatru, upał panujący na dworze czy zbyt niski komin uniemożliwiają usunięcie pary wodnej z łazienki. Polskie normy określają minimalny strumień powietrza odprowadzanego z łazienki na 50 metrów sześciennych na godzinę, z toalety zaś na 30 metrów sześciennych na godzinę. Wentylacja w łazienkach może być grawitacyjna bądź mechaniczna, kiedy to przy pomocy dodatkowych urządzeń wymuszamy ruch powietrza. Najpopularniejsza i najprostsza w działaniu jest oczywiście wentylacja grawitacyjna, która wykorzystuje prawa fizyki do wymiany powietrza. Polskie przepisy wymagają, aby w przewody instalacji grawitacyjnej wyposażone były łazienki oraz toalety, jeżeli są dodatkowymi pomieszczeniami znajdującymi się w mieszkaniu czy domu. Kratka wentylacyjna zainstalowana powinna być jak najdalej od drzwi oraz jak najwyżej pod sufitem, dzięki czemu strumień powietrza będzie miał okazje przepłynąć przez całą łazienkę. Pamiętajmy o tym, aby regularnie odkurzać kratki, gdyż zalegający na nich brud skutecznie osłabia ich działanie. Często zdarza się, że kratki wentylacyjne są zakrywane z racji tego, iż zimne powietrze wywiewane jest przez nie do wnętrza mieszkania. To oczywiście kardynalny błąd!
foto: muratordom.pl
Drugi sposób wentylacji to wentylacja mechaniczna, kiedy to przy pomocy zainstalowanych w kratkach wentylatorów wymusza się niejako ruch powietrza, aby para wodna oraz zanieczyszczenia skuteczniej były odprowadzane do kanałów wentylacyjnych. Najczęściej wiatraki włączane są przez domowników w momencie, gdy korzystają oni z łazienki czy toalety. Istnieją też wentylatory automatyczne, które włączają się w momencie gdy wilgotność powietrza osiągnie określony poziom. Wydajność wentylatora mierzy się w przepływie powietrza na godzinę. Standardowe modele mają wydajność na poziomie 100-300m3/h. Najmniejsza moc wystarczy, aby szybko i sprawnie usunąć parę wodną z łazienki o powierzchni do 6m2, jednak w większym pomieszczeniu lepiej jest zastosować mocniejszy wentylator. Pamiętać jednak należy, że większa moc to zazwyczaj i większy hałas generowany przez urządzenie. Warto więc szukać kompromisów w tym temacie. Któż z nas lubi nieustający hałas podczas relaksującej kąpieli?
Ważna informacja – wentylatorów nie można instalować w łazienkach, w których znajdują się przewody spalinowe, odprowadzające np. spaliny z gazowego podgrzewacza wody czy pieca gazowego. Grozi to zasysaniem powietrza z przewodów spalinowych do innych pomieszczeń, co doprowadzić może nawet do zaczadzenia i śmierci. Wtedy należy postawić na wentylację grawitacyjną i poradzić się fachowców, w jaki jeszcze sposób można zadbać o jakość powietrza w domu.
Drzwi do łazienki
Drzwi prowadzące do łazienki nie mogą być pod żadnym pozorem szczelnie zamykane. Wszelkie normy obowiązujące w Polsce informują o tym, że takie drzwi muszą zawierać otwory wentylacyjne lub specjalne wycięcie, które umożliwi swobodny dostęp świeżego powietrza do pomieszczenia. Mogą być to okrągłe otwory wykonane w dolnej części, prostokątne wycięcie z plastikową przesłoną albo po prostu estetycznie wykonane, asymetryczne podcięcie, które dodatkowo nada drzwiom szyku i niecodziennego wyglądu.
Niezależnie od rodzaju otworów wentylacyjnych ich łączna powierzchnia powinna wynosić co najmniej 22 cm². Pamiętajmy też, że drzwi do łazienki muszą otwierać się na zewnątrz i mieć przynajmniej 0,8 m szerokości oraz 2 m wysokości w świetle ościeżnicy. Pozwoli to zachować bezpieczeństwo i np. w momencie zasłabnięcia w łazience czy nieszczęśliwego wypadku, umożliwi bezproblemowe dostanie się do pomieszczenia.
Inne rozwiązania
Jeżeli nie mamy możliwości aby skutecznie wietrzyć łazienkę lub system wentylacyjny jest niewydolny, możemy wyposażyć ją w pochłaniacz wilgoci. Jest to rozwiązanie, które nie zastąpi dobrze działającej wentylacji. Może jednak zapobiec powstawaniu chorobotwórczych pleśni czy grzybów. Na rynku dostępne są dwa rodzaje urządzeń: pochłaniacze chemiczne, które najczęściej są po prostu pojemnikiem wyposażonym w odpowiednią substancję, której zadaniem jest pochłanianie pary wodnej z powietrza i odprowadzanie jej do zbiornika. Do większej łazienki najlepiej jednak wybrać pochłaniacz elektryczny, który pracuje wydajniej niż jego chemiczny odpowiednik. Jest jednak zarówno droższy w zakupie, jak i pobiera energię elektryczną do codziennej pracy.
Jak jeszcze zadbać o komfort w łazience?
Poprawna instalacja wentylacyjna w łazience ma przeogromne znaczenie – nie tylko dla tego pomieszczenia, ale dla kondycji całego mieszkania czy domu. Pamiętajmy, że pleśń oraz grzyby w pierwszym etapie powstawania są niewidoczne, a skutecznie mogą przenikać z łazienki do kuchni, salonu czy sypialni. Szczególnie ważna jest inwestycja w dobry jakościowo brodzik. Strefa prysznicowa jest bowiem bardzo problematycznym miejscem w każdej łazience. Grzyby i pleśnie mają tu idealne warunki do rozwoju przez długie lata – jest ciemno, chłodno i niestety zazwyczaj wilgotno. Dodatkowo, pod brodzik zaglądamy tylko wtedy, gdy chcemy go wymienić na nowy. Modele wykonane w technologii Stabilsound Plus® albo Stabilsound Plus® dzięki specjalnej izolacji nie pozwalają parze wodnej skraplać się pod produktem. Tym samym ochrona przed rozwojem patogenów powodujących różnego rodzaju alergie czy astmę, jest stuprocentowa. Mamy pewność, że w niewidocznych miejscach nie rozwijają się żadne nowe, niechciane formy życia.
Brodziki wykonane w technologii Stabilsound Plus® dzięki specjalnej izolacji nie pozwalają parze wodnej skraplać się pod produktem. Brodzik z serii Camparo (brodziki.pl).
Zawsze warto regularnie sprawdzać działanie wentylacji (w wielu budynkach przegląd działania przewodów wentylacyjnych odbywa się co rok lub co dwa lata – na zlecenie administracji). Niezależnie od pory roku warto też wietrzyć mieszkanie – latem okna mogą być otwarte przez cały dzień, zimą warto zrobić to intensywnie, otwierając okna na oścież (oczywiście przy wyłączonych grzejnikach) na kilka-kilkanaście minut. Dostarczymy w ten sposób świeże powietrze do całego mieszkania, jak i również do łazienki.